Woningen met middeleeuwse kern in de Zirkstraat-Stoelstraat, Antwerpen

De drie percelen op de hoek van de Antwerpse Zirkstraat met de Stoelstraat hebben gezien hun ligging in het oude stadscentrum een zeer complexe bouwevolutie. Het betroffen oorspronkelijk twee aparte middeleeuwse diephuizen, genaamd de ‘Witte Flessche’ en ‘Prieel van Roosen’. Tijdens een latere periode zou de ‘Witte Flessche’ er nog een apart achterhuis bij krijgen waardoor de volledige hoek volgebouwd was. Het ‘Prieel van Roosen’ heeft heden nog het meest zijn middeleeuwse voorkomen behouden, herkenbaar aan de trapgevel met zadeldak. Langs binnen werden tijdens de omvorming van het gebouw tot restaurant in de jaren 1980 zeer ingrijpende werkzaamheden uitgevoerd, waardoor er geen historische interieurelementen of afwerkingslagen meer overblijven. Wel is de originele houten roostering op elke verdieping bewaard gebleven, waarbij aan sporen van groeven in de kinderbalken kan afgeleid worden dat de plafonds oorspronkelijk met (decoratief geschilderd) spreidsel en kopschotjes afgewerkt was. Verder is hier ook een uiterst zeldzaam voorbeeld van een sporenkap aanwezig, dit is een constructietechniek voor zadeldaken die tijdelijk gebruikt werd ten tijde van dat men de overgang van houtbouw naar steenbouw maakte, waardoor de opbouw van de woning rond het einde van de 15e eeuw à vroege 16e eeuw kan gesitueerd worden.

Van de ‘Witte Flessche’ blijft vandaag niets meer over, dit hoekhuis werd in de jaren 1980 volledig gesloopt om vervangen te worden door het huidige gebouw. Het achterhuis hiervan werd hierbij wel behouden, de binnenstructuur bleef bewaard achter een heropgebouwde nieuwe straatgevel.

Opmerkelijk op dit perceel is een smalle strook achteraan die op historisch kaartmateriaal steeds als een apart ‘mini-perceeltje’ aangeduid stond. Een verklarende hypothese hierrond kan gesteld worden aan de hand van de aanwezigheid van een waterput op het einde van deze strook. Tijdens de middeleeuwen zou dit een afgesloten buitenruimte geweest zijn die semi-publiek was en enkel toegankelijk was voor buurtbewoners die de sleutel van de toegangsdeur hadden om water te komen halen. Rond de 16e eeuw werd het aparte perceeltje vervolgens door de eigenaars van het ‘Prieel van Roosen’ samengevoegd met hun perceel, waardoor de waterput privé eigendom werd, de ommuring afgebroken werd en de deur dichtgemaakt werd, wat nog steeds zichtbaar is langs de straat.